Trk Devletleri Tekilat, hepimizin ryasyd. Gerek oldu

avuolu, Cumhurbakanl Klliyesi'nde dzenlenen Trk Devletleri Tekilat (TDT) Dileri Bakanlar Konseyi Toplants'nda konutu.

Toplantya zbekistan Dileri Bakan Vekili Bahtiyar Saidov, Azerbaycan Dileri Bakan Ceyhun Bayramov, Krgzistan Dileri Bakan Ceenbek Kulubayev, Kazakistan Dileri Bakan Birinci Yardmcs Kayrat Umarov, Macaristan Dileri ve D Ticaret Bakan Peter Szijjarto, Kuzey Kbrs Trk Cumhuriyeti (KKTC) Dileri Bakan Tahsin Erturulolu, Trkmenistan stanbul Bakonsolosu Myratgeldi Seyitmammedov ve TDT Genel Sekreteri Kubanbek mraliyev katld.

Toplant, 6 ubat'ta meydana gelen Kahramanmara merkezli depremler ve dn anlurfa ve Adyaman'da yaanan sel nedeniyle hayatn kaybedenler iin sayg duruuyla balad.

avuolu, dileri bakanlar olarak leden sonra liderlerin bir araya gelecei zirvenin hazrln yapacaklarn kaydetti.

En son 10 Ekim 2022'de Semerkant Zirvesi'nde bir araya geldiklerini belirten avuolu, tarihin hzl aktn ve istiarelerin sklatrlmas gerektiini, Azerbaycan'n bu dnceyle TDT Olaanst Zirvesi dzenlenmesini nerdiini syledi.

TDT Dnem Bakan zbekistan'n da Trkiye'nin zirveye ev sahiplii yapmasn teklif ettiini aktaran avuolu, "Zirvenin baka bir gndemle toplanmasn isterdik. Ancak, yzyln felaketi nedeniyle 'Afet-Acil Durum Ynetimi ve nsani Yardm' temasn setik. ok derin bir keder iindeyiz. Biliyoruz ki bu keder sadece Trkiye'de yaanmyor." dedi.

avuolu, Orhun Antlarnda bulunan Bilge Kaan'n kardei Kl Tigin'i kaybettiindeki szlerine atf yaparak Trk dnyasnn da depremde kaybettii kardeleri iin byle derin bir yasa boulduunu ifade etti.

Trk dnyasnn sadece Trkiye'nin kederini paylamakla kalmadna ve dayanma diplomasisinin en gzel rneini de sergilediine iaret eden avuolu, mevkidalarnn da bizzat desteklerini gsterdiklerini, TDT lkelerinin arama kurtarma ekipleri ve sahra hastaneleri gnderdiklerini belirtti.

avuolu, Trklerin gk kubbeyi, yeryznn stne gerilmi byk bir adr olarak grdn dile getirerek "(TDT lkelerinin) Kubbe eklindeki 'kiyiz yleriniz', 'boz yleriniz' insanlarmza barnak oldu. Kahramanmara'n Gksun ilesinde Krgzlar tarafndan kurulan son adra son dm ben attm." diye konutu.

- "BRLMZ GCMZDR"

Kahramanmara merkezli depremlerin ardndan byk bir insani muhabbet grdklerini kaydeden avuolu, yle devam etti:

"Azerbaycan'dan, emekli maan gnderen amcamz; zbekistan'dan, mrlk tasarrufunu hi dnmeden balayan teyzemizi; Kazakistan'dan, kumbarasn Bykeliliimize getiren Krkem kardeimizi; Krgzistan'dan, kylerinin ihtiyalar iin topladklar paray gnderen Calpak-Ta kyndeki kardelerimizi; Trkmenistan'dan, tek varl bykba hayvann balamak isteyen Oulnabat teyzemizi; Kuzey Kbrs Trk Cumhuriyeti'nden, gnll olarak almalara katlmak iin adeta yaran kardelerimizi ve Macaristan'dan, resim izip, ba toplayan renci kardelerimizi anmak isterim."

avuolu, bu gl destein, "Birliimiz gcmzdr" derlerse her felaketin stesinden gelebileceklerini ispat ettiini vurgulayarak, "Trk Devletleri Tekilat, hepimizin ryasyd. Gerek oldu. Her geen gn kurumsal altyapmz glendiriyor, ibirliimizi yeni alanlara tayoruz." ifadelerini kulland.

Aralk 2022'de ileri Bakan Sleyman Soylu'nun ev sahipliinde dzenlenen Afet ve Acil Durum Ynetimi Bakanlar Toplants'nn ok zamanl yapldn hatrlatan avuolu, 2040 Trk Dnyas Vizyon Belgesi'nin bir paras olan Sivil Koruma Mekanizmas'n hemen hayata geirmeleri gerektiine dikkati ekti.

avuolu, stanbul Zirvesi'nde karar verdikleri gibi yeil teknolojiyi kullanan, akll ehirlere sahip bir Trk dnyas ina etmeleri gerektiine deinerek "Kresel enerji denklemindeki arlmz artyor. Bak-Tiflis-Ceyhan petrol boru hatt ve TANAP gibi byk apl enerji projelerini beraber hayata geirdik. TANAP'n, Hazar blgesinden ilave doal gaz uluslararas piyasaya tamas iin ibirliini artrmalyz." eklinde konutu.

Aralk 2022'de Azerbaycan ve Trkmenistan ile imzaladklar l mutabakat zaptnn bu adan nemli olduunu vurgulayan avuolu, "Asya'nn yeniden ne kt bu dnemde Orta Koridor'un kresel ticaretteki payn artrmalyz." dedi.

avuolu, Semerkant Zirvesi'nde bu ynde imzalanan anlamalarn hzla hayata geirilmesi gerektiini ve ye devletlerin ekonomilerinin salkl ekilde btnlemesi iin Trk Yatrm Fonu'na nem verdiklerini dile getirdi.

Hedeflere daha hzl ulaabilmek iin TDT Sekretaryas'n daha da glendirmeleri gerektiinin altn izen avuolu, TDT Genel Sekreteri Kubanbek mraliyev'e ve alma arkadalarna da teekkr etti.

- KKTC'NN GZLEMC YE OLARAK BULUNMASI NEML

avuolu, iinde bulunulan tarihsel srecin birok snamay da beraberinde getirdiine deinerek, Ukrayna'daki savan, Afganistan'daki gelimelerin ve blgedeki dier sorunlarn TDT'yi ve yelerini yakndan ilgilendirdiini syledi.

Bu balamda avuolu, "Ortak aklla, tarihin aknda savrulmay deil, ona yn vermeyi tercih etmeliyiz. Dolaysyla birliimizi glendirmemiz art." dedi.

avuolu, KKTC'nin gzlemci ye olarak burada bulunmasnn bu adan ok anlaml olduunu vurgulayarak, "Kbrs Trk halknn egemen eitliinin, haklarnn ve eit uluslararas statsnn tescil edilmesi, maruz kald izolasyon ve kstlamalarn kaldrlmas ortak gayemiz olmaldr." diye konutu.

Mevkidalarna tekrar "ho geldin" diyen avuolu, bu toplantnn byk Trk dnyasnn her corafyadaki "budunlar" iin hayrlara vesile olmasn diledi.