Deprem travması çocuklarda davranış değişikliklerine neden olabilir

Deprem sonrası yaşanan travmaların ardından çocuk ve gençlerde gözlemlenen en belirgin etkilerin uyku düzensizlikleri, kabuslar, gece korkuları, uykudan bağırarak veya ağlayarak uyanma, iştah azlığı, yemek yemede isteksizlik, ya da aşırı yeme isteği gibi yeme alışkanlıklarında bozulmalar olabileceğini ifade eden Psikolog Deniz Aykol Ünal, "Hırçınlık, özellikle küçük çocuklarda görülen arkadaşlarına veya kardeşlerine karşı saldırgan davranışlar, aşırı sessizlik, ya da aşırı hareketlilik gibi huy ve davranış değişiklikleri de meydana gelebilir" dedi.

Depremi doğrudan yaşamış veya dolaylı olarak etkilenmiş çocuklarla depremi konuşurken, yaş gruplarına uygun olarak anlatmaya özen gösterilmesi gerektiğini vurgulayan Deniz Aykol Ünal, "Ölüm ve diğer doğal afetlerde olduğu gibi depremle ilgili yapacağımız açıklamada çocuğun yaşına ve gelişimsel seviyesine uygun olmalıdır. Depremden bahsederken mümkün olduğunca yalın ve doğru ifadeleri tercih etmeliyiz. Depremin doğal bir afet olduğunu, fakat yağmur veya kar yağması kadar normal bir doğa olayı olmadığını da anlatmalıyız. Çok fazla coğrafi bilgiye ve detaya boğmadan, depremin yerin altında yer alan çok kalın bir kaya tabakasının kırılması sonucu oluştuğunu ve bizim de bu kaya tabakası üzerinde yaşadığımız için sallantıyı hissettiğimizi anlatmalıyız" diye konuştu.

Aykol Ünal'ın vurgu yaptığı bir diğer nokta ise çocukların depremle ilgili sorularının ardında aslında kendilerinin güvende olup olmadıklarını anlama isteklerinin yatması. "Korkma, endişelenmemelisin" gibi geçiştirici ifadeler kullanılmaması gerektiğini hatırlatan Psikolog Deniz Aykol Ünal, "Bu gibi ifadeler endişelerini yatıştırmadığı gibi çocukta duygularının ya da endişelerinin önemsenmediği hissi uyandırabilir. Bunun yerine tüm bu olup bitenler seni çok korkutmuş olmalı, çok haklısın, gerçekten çok korkutucu ve ürkütücü bir durum. Seni anlıyorum. Bizler annen ve baban olarak senin yanındayız bir tehlike anında seni koruyabilmek için elimizden geldiğince hazırlıklı olacağız. Şu anda beraberiz, yalnız değilsin, güvendeyiz gibi ifadeler kullanarak çocukta güven duygusunu yeniden oluşturmalıyız" şeklinde konuştu.