Tarihteki ilk horoskop Adıyaman'da

6 Şubat'ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremler 11 ilimizde yıkıma neden oldu.

An itibarıyla ne yazık ki 47.975 vatandaşımız hayatını kaybederken yüzbinlerce bina yıkıldı.
Adıyaman, Hatay ve Kahramanmaraş ile birlikte en fazla yıkıma uğrayan şehrimiz oldu.

Adıyaman 1951 - 2022

İlk yerleşimin 40 bin yıl öncesine dayandığı Adıyaman, tarihi boyunca birçok uygarlığa ev sahipliğ yaptı. 

Adıyaman, Hititlerden Kommagene Krallığı’na, Anadolu Selçuklularından Osmanlılara kadar uzanan zengin tarihi dokusuyla kadim şehirlerimizden biri.

Malatya’ya bağlı bir ilçeyken 1 Aralık 1954’te il statüsü kazanan Adıyaman, dünyanın 8’inci harikası olarak kabul edilen Nemrut Dağı aracılığıyla küresel şöhrete sahip.

Nemrut Dağı'nın küresel şöhrete sahip olmasının nedenlerinden biri de tarihte bilinen ilk horoskopun burada olması.

Nemrut Dağı'nın doğu ve batı teraslarında Antiochos ile tanrı - tanrıça heykellerinin yanı sıra aslan ve kartal heykelleri bulunuyor. Batı terasında eşsiz bir aslanlı horoskop yer alıyor. Aslanın üzerinde 16 ışından oluşan 3 adet yıldızın Mars, Merkür ve Jüpiter'i temsil ettiği, horoskopun önümüzdeki 25 bin yıl içinde bir daha görülmeyecek bir takvimi tasvir ettiği düşünülüyor.

Horoskop Nedir?
Astrolojide, her insanın doğduğu anda gökyüzünde yer alan gök cisimlerinin konumlarının, birbirleriyle yaptıkları açıların ve evlerin yer aldığı haritaya doğum haritası ya da horoskop denilir.

Adının Kaynağı...
Bu konuda 3 rivayet bulunuyor.

I
Putlara tapan bir babanın yedi oğlu, babalarının evde olmadığı bir gün bütün putları imha ederek Allah'ın bir olduğunu kabul etti. Putperest baba, durumu öğrenince yedi oğlunu da öldürdü. Babaları tarafından öldürülen yedi kardeşin hatırasına bir manastır yaptırıldı. Bu olaydan ötürü de şehre 'Yedi Yaman' adı verildi. 'Yedi Yaman', zamanla 'Adıyaman'a dönüştü.

II
Adıyaman'ın doğu, batı ve güney yönlerinde derin vadiler bulunuyor. Bu vadilerin yamaçları zengin meyve ağaçlarıyla  kaplanmış olmasından dolayı güzel vadi anlamında olan 'Vadi -i Leman (Güzel vadi) kelimesinin söylenişi zamanla değişerek 'Adıyaman' halini aldı.

III
Adıyaman şehrinin ortasında yaptırılan kaleye halk, 'Hısn-ı Mansur' adını verdi. Hısn-ı Mansur'un menşei hakkında iki ayrı rivayet mevcut. Kaynaklarda 7'nci yüzyılda buraya gelen Emevi komutanlarından Kays kabilesine mensup Mansur Ca'vene'ye izafetle bu adın verildiği rivayet edilmekte ise de başka bir rivayete göre adı, Abbasi Halifesi Ebu Cafer El-Mansur'dan geliyor.

Zamanla Hüsnü Mansur'a dönüşen 'Hısn-ı Mansur', 1926’ ya kadar şehrin resmi adıydı. 1926'dan itibaren bakanlar kurulu kararlarıyla şehrin adı 'Adıyaman' olarak değiştirildi.

ÖREN YERLERİ

• NEMRUT DAĞI ÖREN YERİ
Dünyanın 8’inci harikası olarak kabul edilen ve 1987'de UNESCO Kültür Mirası Listesi'ne alınan Nemrut Dağı, Doğu Toros Sıradağlar üzerinde 2.150 metre yüksekliğinde Fırat Nehri geçitlerine ve ovaya hâkim bir tepe üzerinde yer alıyor.

Kommagene Kralı 1. Anticeos için ana kaya üzerinde yapılan bir anıt mezar üzerine kırma taşlar yığılarak büyük bir tepe biçiminde tümülüs oluşturuldu.

Tümülüsün doğu batı ve kuzeyindeki kayalıklara 9 - 10 metre boyutlarında dev kral, tanrı, kartal ve aslan heykelleri konuldu.

• ARSAMEİA KUTSAL ALANI
M.Ö 3’üncü yüzyılda yaşamış Arsemes tarafından kurulduğu için bu isimle anılıyor. Prehistorik dönemden sonra Hellenestik, Roma ve Orta Çağ’da da yerleşim yeri olarak kullanıldı.

• PERRE ÖREN YERİ (PERRE ANTİK KENT)
Perre şehri, Kommagene’nin 5 büyük şehrinden biriydi. Günümüze kadar çok az bir kalıntı kaldı. Antik kentte; sur duvarları, halen halk tarafından kullanılmakta olan çeşme ve 200’e yakın kaya mezarının bulunduğu Nekropol yer alıyor.

• DERİK KUTSAL ALANI
125 metre yükseklikte iki tepe arasındaki düzlük alana kuruldu. Burada bir tapınak ve kutsal Temenus ile simetrik yapıda iki adet hercon bulunuyor.

• PALANLI MAĞARASI
Taş Devri’nde barınak olarak kullanıldı. M.Ö 40.000 yıllarına kadar uzanan dönemde avcılık ve toplayıcılıkla uğraşan halkın mağara duvarlarına çizdikleri dağ keçisi ve geyik gibi hayvan resimleri günümüze kadar tahrip olmadan ulaştı.

KALELERİ

ADIYAMAN (HISN-I MANSUR) KALESİ
Adıyaman'ın Hısn-ı Mansur olarak anılmasının ilham kaynağı olan kale, şehir merkezinde yer alıyor. Kale, yaklaşık 25 metre yükseklikteki yığma bir höyük üzerine kuruldu.

YENİ KALE
Memluklular döneminden kaldı. Kale içinde su depoları, hamam, cami ve Kahta çayına inen gizli bir suyolu bulunuyor. Kalede bulunan kitabelere göre kalenin Memluk sultanlarından Kalaun, Eşref Halil ve Nasır Mehmet tarafından imar ve onarım gördüğü anlaşılıyor.

GERGER KALESİ
Gerger ilçesinin Oymaklı köyündeki kale, Fırat Vadisi’ne hâkim bir tepe üzerinde Roma döneminde inşa edildi. Anadolu Selçukluları ve Osmanlılar dönemlerinde surlar, kale kapıları ve tonozlu yapı grupları eklendi.

BESNİ KALESİ
Hititler döneminde inşa edildi. Daha sonraki uygarlıklar tarafından da kullanılan kaleye Osmanlı döneminde cami, hamam ve köprü ilave edildi.

KAYA MEZARLARI VE ANITLARI

•TURUŞ KAYA MEZARLARI
Turuş Köyü’nün batısında yer almakla birlikte tamamen kaya bir tepe üzerinde Roma dönemine ait 60 kadar kaya mezarından oluşuyor. Bazı kaya mezarlarının duvarlarında çeşitli hayvan ve insan kabartmalarıyla betimler yer alıyor.

• KAYA ANITLARI
Mal Pınar'ın kuzeybatısında yer alan Kaya Anıtları, kaya üzerine 18 x 85 cm ebadında bir kitabe.

• HAYDARAN KAYA ANITI
Taşgedik Köyü sınırları içerisinde yer alıyor. Kabartma, Kommagene döneminde ana kaya üzerine dikdörtgen bir niş içine yapıldı. Güneş tanrısı Helios ile Kommagene kralı Mithridates’in karşılıklı ayakta durmalarını tasvir ediyor.

Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi, tarih öncesi çağlarda yaşayan insanların ihtiyaçlarını karşılayacak elverişli bütün özelliklere sahipti. Su kaynakları, doğal kaya sığınakları, çayır ve ormanlık alanlarıyla zengin av hayvanları insanları en eski çağlardan beri bu bölgeye çekti.

Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesindeki bu elverişli özellikler, avcılık ve toplayıcılıkla geçimlerini sürdüren insanlara çok olumlu yaşama ortamı sundu. Bu ortam da bölgede birçok medeniyetin filizlenmesine neden oldu.
Adıyaman da o özelliklere sahip yerleşim merkezi olarak varlığını 40 bin yıl öncesinden günümüze kadar sürdürdü.