ABD'de banka iflası küresel piyasaları endişelendirdi

ABD'deki finans faaliyetleri ve verilerin açıklamaları küresel piyasaları etkilerken yeni gelişmeler boyutları açısından endişeleri artırdı.

Silikon Vadisi Bankası'nın (SVB) iflası, 2008'deki finansal
krizden bu yana "ABD'deki en büyük banka iflası" olarak tarihe
geçti.

Bankacılık sektöründe bir "iflas dalgası" başlatmasından
endişe duyuluyor.

ABD Merkez Bankası'nın (Fed) politika faizini beklentilerin
üzerinde bir noktaya kadar yükselteceğine yönelik fiyatlamalar sonrası bazı
bankalar, tahvil pozisyonlarında oluşan zararları realize etmek zorunda kaldı.

SVB'nin tahvil pozisyonu zarara uğradı

Bu bankalardan Kaliforniya merkezli SVB, 21 milyar dolarlık
tahvil pozisyonunu yaklaşık 1,8 milyar dolar zararla kapatması sonrası 8
Mart'ta 2 milyar doların üzerinde sermaye artırımına gideceğini duyurdu.

SVB'nin hisse fiyatı değer kaybetti

Piyasada bankanın likiditeye sıkıştığının duyulması üzerine
SVB'nin hisse fiyatı, geçen hafta yüzde 60'ın üzerinde değer kaybetti.

Likidite krizinin ortasından risk sermayesinin neden olduğu
panik bankanın kayıplarını artırdı

Bazı girişim sermayesi yatırımcılarının, şirketlere
paralarını bankadan çekmelerini tavsiye etmesi sonrası bankanın kayıplarının
sürmesiyle işlemleri askıya alındı.

SVB'ye kayyum atandı

SVB'nin hızlı çöküşü, bankacılık düzenleyicilerini harekete
geçmeye zorladı ve ABD Federal Mevduat Sigorta Kurumu (FDIC), 10 Mart'ta,
piyasalarda düşüşe neden olan SVB'ye kayyum atandığını duyurdu.

FDIC'nin, genelde müşterilerin olası zararlarını sınırlamak
için borsa kapanışı sonrası açıkladığı bankaya kayyum atama kararını SVB için
gün ortasında açıklaması, sektör uzmanlarını da hayrete düşürdü.

ABD tarihinin en
büyük iflaslarından biri

Likidite krizini aşmaya çalışırken risk sermayelerinin neden
olduğu panik, ABD'nin 16'ncı büyük bankasını 48 saat içinde ülke tarihinin en
büyük iflaslarından birine sürükledi.

Bu türden en büyük iflas, 2008'deki kriz sırasında
Washington Mutual tarafından yaşanmıştı. 2007 sonlarında 43 bin çalışanı, 2 bin
200 şubesi ve 188,3 milyar dolarlık mevduatı olan Washington Mutual, ABD'deki konut
krizinin patlamasıyla iflas etmişti. Washington Mutual müşterilerinin 10 gün
içinde 16,7 milyar dolar çekmesi bankayı iflasa götürürken, bankanın
operasyonları JPMorgan Chase'e satılmıştı. Bankanın sigortasız mevduatı olan
müşterileri ise paralarını kaybetmemişti.

Mevduatlarının çoğu FDIC tarafından sigortalı olmayan
SVB'nin iflasının ise müşterileri için Washington Mutual'ın iflasından daha
fazla acıya neden olabileceği belirtiliyor.

Teknoloji dünyası şokta

1983'te kurulan ve teknoloji endüstrisi bankacılığında
uzmanlaşmış olan SVB, genellikle startup'lar ve risk sermayelerine finansman
sağlıyordu.

Müşterileri arasında Shopify, ZipRecruiter ve girişim
sermayesi şirketi Andreessen Horowitz gibi firmalar da bulunan SVB'nin iflası, teknoloji dünyasında şok dalgasına neden oldu.

FDIC, SVB'nin sigortalı mevduat sahiplerini korumak için
Santa Clara Mevduat Sigortası Ulusal Bankası'nı (DINB) kurdu ve SVB'nin tüm
sigortalı mevduatlarının buraya aktarıldığını bildirdi. FDIC'den yapılan
açıklamada, müşterilerin sigortalı mevduatlarına en geç pazartesi sabahı
erişebilecekleri aktarıldı.

ABD basınında yer alan haberlerde ise SVB'ye yatırılan 161
milyar doların yüzde 93'ünden fazlasının FDIC tarafından sigortalı olmadığı
kaydedildi.

FDIC, bankanın varlıkları satılırken, sigortasız mevduat
sahiplerine gelecekte temettü ödemeleri yapılabileceğini bildirdi.

Uzmanlar, bankanın iflasının teknoloji dünyası için daha
geniş kapsamlı etkilere ve bankalar için endişelere neden olabileceğini belirtiyor.

Artan faizlerin kurbanı oldu

Fed'in yüksek enflasyon karşısında agresif faiz artışları,
teknoloji sektörüyle birlikte SVB'yi de sert bir şekilde etkiledi.

Teknoloji sektöründeki pek çok şirketin, özellikle de
startup'ların yüksek düzeyde borçla faaliyet göstermesi, bu şirketleri ve
içinde bulundukları ekosistemi faiz artışları karşısında savunmasız bıraktı.

Şirketler daha yüksek borçlanma maliyetleriyle karşı karşıya
kaldıkça risk sermayesi ve diğer daha riskli yatırım türleri de daha az karlı hale
geldi. Kripto paralardaki düşüş de birçok teknoloji firmasını olumsuz etkiledi.
Facebook, Instagram ve WhatsApp'ın sahibi Meta, Google'un ana şirketi Alphabet
ve Amazon gibi teknoloji devlerinin de aralarında bulunduğu birçok şirket,
işten çıkarmalara gitmek zorunda kaldı.

Yüksek faiz oranları birçok girişim için kaynak yaratmayı
daha maliyetli hale getirirken, bazı SVB müşterileri likidite ihtiyaçlarını
karşılamak için paralarını çekmeye başladı. Bu da SVB'nin çekilen paraları
karşılamanın yollarını aramasına ve tahvil satışına gitmesine neden oldu. Ancak
devam eden faiz artışları tahvilleri de negatif etkilediği için SVB tahvil
pozisyonunu zararla kapattı.

Uzmanlar, tahvil piyasasındaki kayıplar nedeniyle bankaların
toplam kaybının 600 milyar doların üzerinde olduğunu ancak bunun bankacılık
sektöründe 2008'deki gibi bir krize tek başına neden olmayacağını belirtiyor.

SVB'nin iyi bir risk yönetimi ve çok yönlü bir müşteri
portföyü olmadığına dikkati çeken uzmanlar, banka için alıcı arayışında olunduğunu
aktarıyor.

Konuya ilişkin isimsiz kaynaklara dayandırılan haberlerde de
FDIC'nin SVB için cumartesi geç saatlerde açık artırma sürecini başlattığı
bildirildi.

Diğer bankalara yayılmasından korkuluyor

SVB'nin iflası, Goldman Sachs ve Bank of America gibi
ülkenin en büyük bankaları dahil olmak üzere geçen hafta bankacılık hisselerini
olumsuz etkiledi.

Bankanın iflası, "ABD'deki en büyük ikinci banka
iflası" olarak tarihe geçerken, bunun sektör geneline yayılmasından endişe
duyuluyor.

ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, cum günü, SVB çevresindeki
gelişmeleri görüşmek üzere finansal sistemi düzenleyici kurumların
yetkilileriyle bir araya geldi.

SVB'nin ardından Signature Bank'tan da iflas haberi geldi

ABD'de SVB'nin iflasının ardından hareketli bir hafta sonu
geçiren bankacılık sektöründe bir iflas haberi de New York merkezli Signature
Bank'tan geldi.

New York Finansal Hizmetler Departmanı (DFS), dün akşam,
FDIC tarafından mevduat sahiplerini korumak için Signature Bank'a kayyum
atandığını bildirdi.

Söz konusu gelişmelerle ABD Hazine Bakanlığı, Fed ve FDIC,
SVB ile Signature Bank'a ilişkin ortak açıklama yaparak mevduatların
korunmasına ilişkin alınan kararları duyurdu.

SVB müşterilerinin bugünden itibaren paralarının tamamına
erişebileceği belirtilen açıklamada, SVB ve Signature Bank ile ilgili hiçbir
kaybın vergi mükellefleri tarafından karşılanmayacağı belirtildi.

Ayrıca Fed de bankaların tüm mevduat sahiplerinin
ihtiyaçlarını karşılayabilmelerine yardımcı olmak için uygun mevduat
kurumlarına ek finansman sağlanacağını duyurdu.

Mevduat kurumlarına bir yıla kadar kredi sağlayacak ek
finansman için Banka Vadeli Finansman Programı'nın (BTFP) oluşturulacağını
bildiren Fed, ABD Hazine Bakanlığı'nın, programa Borsa İstikrar Fonu'ndan 25
milyar dolara kadara kadar kaynak sağlayacağını aktardı.

ABD'deki iflas diğer ülkeleri de endişelendirdi

ABD'de SVB'nin hızlı çöküşü diğer ülkelerde de endişeye
neden oldu.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, SVB'nin iflasının
yüksek teknoloji dünyasında yarattığı krize karşı bu sektördeki İsrailli
şirketlere yardım edeceklerini duyurdu.

Netanyahu, Twitter'dan yaptığı paylaşımda, yüksek teknoloji
dünyasında derin bir kriz yaratan SVB'nin iflasını yakından takip ettiğini ve
İsrail'deki yüksek teknoloji sektöründen yetkililerle görüşmeler yaptığını
bildirdi.

İsrail'deki yüksek teknoloji sektörünün bu krizden olumsuz
etkilenmemesi için önlem alacaklarına işaret eden Netanyahu, gerekirse
İsrail'deki yüksek teknoloji şirketlerinin ve çalışanlarının sorumluluğu
dışında, operasyonları İsrail merkezli olan İsrail şirketlerinin, bu çalkantı
nedeniyle yaşanan likidite krizini aşmalarına yardımcı olacak adımlar
atacaklarını kaydetti.

İngiltere Başbakanı Rishi Sunak da İngiliz hükümetinin SVB
ve İngiltere'deki iştirakinin iflası nedeniyle şirketlerin maruz kalabileceği
potansiyel etkileri sınırlamak için bir çözüm bulmaya çalıştıklarını belirtti.

Öte yandan, Uluslararası Para Fonu da (IMF) SVB ile ilgili
gelişmeleri ve finansal istikrara yönelik olası etkilerini yakından
izlediklerini bildirdi. IMF'den yapılan açıklamada, ABD'deki politika
yapıcıların durumu ele almak için uygun adımları attığına dair tam bir güvene
sahip olunduğu vurgulandı.